Netcongestie motiveerde Lavans  om verder te verduurzamen

Geplaatst op 31-12-2025 door Marloes Kempkens
  • Leestijd: 3,5 minuut

In heel Nederland lopen bedrijven vast door netcongestie. Je zou denken: krapte op het stroomnet remt de verduurzaming. Maar wat blijkt? Bij Lavans gebeurde precies het tegenovergestelde.   

Net als veel bedrijven zaten ook wij met de productie tegen het plafond van ons gecontracteerde vermogen. Na een zorgvuldige afweging hebben we daarom eind 2023 een eigen batterij aangeschaft. Met een capaciteit van maar liefst 1,2 mWh, zodat er voldoende ruimte overbleef voor nieuwe, duurzame ideeën. 

Werken met een batterij vereist inzicht in je verbruik en energiebehoefte. Die zijn we zorgvuldig gaan monitoren. Al gauw bleek dat er op verschillende momenten en bij verschillende processen nog ruimte over bleef; ruimte die we nu benutten om verder te verduurzamen. 

Dankzij de batterij niet meer over onze limiet 

Op het dak van onze wasserij liggen 1.800 panelen met een opgeteld vermogen van 565.000 Wattpiek (maximale theoretische opbrengst). Energie die we overdag opwekken met onze zonnepanelen, gaat grotendeels naar de productie. Alles wat overblijft, of buiten bedrijfsuren wordt opgewekt, gaat naar de batterij. Waar nodig vullen we dit in de daluren aan met stroom van het net. Op piekmomenten in de productie springt de batterij bij. Hierdoor blijven we sinds de aanschaf van de batterij qua stroomverbruik binnen ons gecontracteerde vermogen.  

Projectteam 

Bij Lavans willen we onze footprint zo klein mogelijk maken. Dat zie je terug in onze gebouwen (de wasserij in Helmond is BREEAM Outstanding), ons wagenpark (grotendeels elektrisch), onze waterhuishouding (hergebruik en filtering) en onze kleding (zo veel mogelijk circulair). Elk jaar leggen we de lat weer hoger, en investeren we in nieuwe mogelijkheden om ons bedrijf gezond en toekomstbestendig te houden.   

Piet Heerkens, mede-eigenaar van Lavans, stelde in 2023 als doel: in drie jaar tijd de energiebehoefte van onze productie – een optelsom van energie en gas – met 10% verlagen. Een ambitieuze doelstelling, en dus een extra reden om onze energiehuishouding beter te begrijpen, zodat we de beschikbare ruimte optimaal kunnen benutten.  

Een speciaal geformeerd projectteam ging op onderzoek uit. 

10% besparen, dat lukt niet met een paar kleine aanpassingen. Toch was dat onze eerste stap: overal ledverlichting aanbrengen en sturen op goede gewoontes. Zoals de lichten doven als je een ruimte verlaat, en machines uitzetten tijdens de pauze. Maar de grootste factor in ons energieverbruik, is gas.  

"Gas is de grootste factor in ons energieverbruik, dus daar konden we de meeste impact maken."


In de wasserij gebruiken we gas om de was te drogen en om water te verwarmen. Drogen zonder gas is technisch gezien vrijwel onmogelijk. Elektrisch drogen duurt simpelweg te lang. Maar water verwarmen, dát zou wel elektrisch kunnen. Met dat idee zijn we verdergegaan, daarbij geholpen door de experts van Technisch Bureau Reinders (TBR Solutions).  

TBR kwam met een praktische en schaalbare oplossing waar we direct enthousiast over waren: een hybride systeem bestaande uit drie warmtepompen, twee gasketels en twee enorme buffervaten met een totale capaciteit van 20.000 liter. In september 2025 hebben we het systeem in gebruik genomen. 

Foto: een schematische weergave van ons hybride systeem om water te verwarmen 

Zo werkt ons hybride systeem 

We vullen de twee buffervaten met bodemwater uit de bron onder onze wasserij. Met behulp van de warmtepompen wordt het water tot 80°C verwarmd, waarna het als proceswater naar de wasserij gaat. De warmtepompen worden gevoed door stroom van het net in combinatie met capaciteit uit de batterij. 

Het opwarmen van de buffervaten gebeurt buiten bedrijfsuren. Wanneer ’s ochtends de productie opstart, zijn beide vaten volledig op temperatuur. Het is een systeem onder druk: de hoeveelheid warm water die de productie onttrekt, wordt automatisch in de vorm van koud water aangevuld. 

Pull-concept 

Bij water is het net als bij lucht: warmte stijgt op. In een tank gaat warm water naar boven, terwijl het koude water onderin blijft. Daartussen zit een scherpe scheidslijn van slechts enkele centimeters. Het temperatuurverschil boven en onder die lijn kan wel 60 graden bedragen.  

Sensoren op verschillende hoogtes in de buffervaten monitoren de temperatuur en schakelen één voor één de warmtepompen in. Ook overdag. Voorwaarde is wel dat er voldoende elektrisch vermogen beschikbaar is: netstroom aangevuld met capaciteit die we vrijgeven vanuit de batterij. Pas als dat er niet is, terwijl er wel water verwarmd moet worden, schakelen we over op gas.  

Energieverbruik scherp gedaald 

Door de ingebruikname van het warmtepompsysteem besparen we ontzettend veel energie. Of meer concreet: gas. Over een heel jaar gerekend is ons gasverbruik naar verwachting met een kwart gedaald. Daarmee gaan we de doelstelling van 10% minder energieverbruik zeker halen.  

Dit hadden we nooit kunnen realiseren zonder de batterij. De ‘noodgreep’ die we deden om netcongestie te omzeilen, opende dus de deur naar verdere verduurzaming. Bovendien voorkwam de aanschaf van de batterij dat we nóg grotere investeringen moesten doen. 

Zonder batterij hadden we extra warmtepompen moeten inzetten, of een grotere waterbuffer moeten plaatsen. In de nacht zouden we dan warm water moeten produceren voor een hele dag productie. Dat hoeft nu niet. Door optimaal gebruik te maken van de beschikbare stroom en goed te anticiperen, kunnen de warmtepompen ook tijdens bedrijfsuren draaien. 

Kansen creëren 

Wat bepalend is geweest in dit hele proces, is dat we niet in problemen maar in oplossingen hebben gedacht. Gelukkig hebben we twee eigenaren die liever naar de toekomst kijken dan zich blind te staren op de korte termijn. Zij durven ambitieuze doelen te stellen waardoor je sneller kansen en mogelijkheden ziet.  

Zijn we in Nederland te laat begonnen ons elektriciteitsnet te versterken? Zeker. 
Zijn we met z’n allen te snel aan het elektrificeren? Absoluut! 
Maar erover blijven praten, lost niets op.  

Het gaat uiteindelijk niet over een warmtepomp of een batterij, maar over problemen ombuigen naar kansen. De enige manier om verder te komen, is door te blijven bewegen en de lange termijn boven de korte termijn te stellen. Zo creëer je mogelijkheden, zelfs op een vol stroomnet.