Terug naar het oude normaal:  handen wassen

Handhygiëne staat volop in de belangstelling. En terecht, want schone handen zijn belangrijk. Ze houden corona en allerlei andere nare ziekteverwekkers buiten de deur. Maar al doen sommige mensen er heel ingewikkeld over, je handen virusvrij maken is veel simpeler dan je denkt. Het is tijd voor het oude normaal: gewoon handen wassen.

Handen desinfecteren

Loop een willekeurig gebouw binnen en het eerste wat je tegenkomt is een fles disinfectant. Ze zijn er in allerlei soorten en maten: van supervloeibaar tot gel-achtig. Met verfrissende geur of indringend alcoholluchtje. Sneldrogend of plakkerig en soms – heel gastvrij – vergezeld van papieren handdoekjes. Prettig omdat sommige handgel direct van je handen drupt, maar nogal twijfelachtig als het gaat om de werking ervan.

Bestanddelen

Handgel werkt prima in de strijd tegen virussen, mits het aan bepaalde voorwaarden voldoet. Zo moeten er voldoende virusdodende middelen in zitten, zoals alcohol of ethanol. Afhankelijk van de samenstelling is ook het percentage van belang. Als alcohol de enige virusdoder in een gel is, moet er minimaal 70% inzitten. Bevat de gel meerdere virusdodende bestanddelen dan mag het percentage iets lager zijn.

Virusclaim

Gelukkig kun je zelf nagaan of je een deugdelijke handgel te pakken hebt. Bij een goed werkend middel staat een virusclaim op het etiket, te herkennen aan een N-nummer. Producten met zo'n nummer zijn toegelaten en getest door het Ctgb; het College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden. Op hun website vind je een overzicht van alle goedgekeurde middelen. Handig om na te gaan of jouw handgel in orde is.

Het juiste gebruik van handgel

Heb je een goede handgel gevonden, zorg er dan voor dat je hem op de juiste manier gebruikt. Liever niet via zeeppompjes waar iedereen met de handen aan zit. Onderzoek door het Erasmus MC toont aan dat deze eerder besmettingen veroorzaken dan voorkomen. Dispensers waar je alleen je hand onder hoeft te houden, zijn wel veilig.

Even snel wrijven met de handgel is ook niet genoeg. Bij goed gebruik komt het aan op ‘das fingerspitzengefühl’:

• Neem voldoende handgel;
• Wrijf deze over de volledige oppervlakte van je handen, dus ook de rug van je hand;
• Let erop dat de gel ook tussen je vingers, op je vingertoppen en onder je nagels komt.

De gel heeft minstens 30 seconden nodig om te drogen. Dat is – niet geheel toevallig – ook de tijd die het kost om ziektekiemen te vernietigen. Voortijdig afdrogen is dan ook niet verstandig.

Handen wassen

Desinfecteren is een goed idee als je even geen water en zeep bij de hand hebt. Maar pas op, ‘gedesinfecteerd’ is niet hetzelfde als ‘schoon’. Sterker nog: bij klamme, vieze of vettige handen heeft desinfecteren veel minder of zelfs helemaal geen effect.

Handgel werkt alleen goed op schone handen.

Desinfecterende middelen zijn blijkbaar heel makkelijk af te leiden. Zodra er vuil of vet op je handen zit, grijpen ze dat aan om onschadelijk te maken in plaats van het virus. Dat virus blijft vervolgens op je handen aanwezig. Missie mislukt, dus.

Het gebruik van handgel is dus pas zinvol nadat de handen goed gewassen zijn. En het grappige is: dan is het eigenlijk al niet meer nodig. Want als er één ding is waar virussen als corona écht niet tegen kunnen, dan is het wel zeep.

Met zeep

Corona is een ‘omkapseld’ virus. De buitenkant bevat lipiden; vetachtige stoffen die zich niet in water laten oplossen. Zeep werkt in op de lipiden van het virusomhulsel, waarna ze wél in water oplosbaar zijn. Hierdoor valt het virus uiteen en kun je de resten simpelweg door de gootsteen spoelen, never to be seen again. Ha!

Eigenlijk is dus het heel simpel: Door je handen op de juiste manier te wassen, verwijder je vet, vuil én alles dat virus heet.

Het RIVM adviseert om stromend water en vloeibare zeep te gebruiken. Het maakt niet uit of je warm, lauw of koud water gebruikt. Kies gewoon wat jij prettig vindt.

Niet vergeten: goed afdrogen

Schone handen geven je direct een fijn gevoel. Maar pas op, écht schoon zijn ze pas na het afdrogen. En ook daar komt weer een beetje gezond verstand bij kijken.

Je kunt schudden, deppen, blazen of wrijven. De meeste mensen kiezen voor de snelste manier en verlaten het sanitair met wapperende handen. Maar wil je het echt goed doen, kies dan voor stevig afdrogen aan een schone, katoenen doek. Dat droogt namelijk veel grondiger dan papier of warme lucht. En aangezien de overdracht van vuil via natte handen veel sneller gaat, is dat toch wel iets om rekening mee te houden.

De simpelste oplossing

Conclusie: als je corona-besmetting via de handen wilt voorkomen, is zeep nog steeds je beste vriend. Gewoon regelmatig oldschool je handen wassen. En voor wie niet meer weet hoe dat moet, hebben we een duidelijk instructiefimpje klaar staan. 

Sanitaire hygiëne

Goede handhygiëne begint met een goed ingerichte sanitaire ruimte. Lavans levert zeepdispensers en handdoekautomaten die aan alle eisen voldoen. We zorgen er bovendien voor dat ze op tijd worden bijgevuld en onderhouden. Geen gedoe met bijbestellen, gewoon je handen wassen en klaar.

Wanneer handgel?

Nooit meer handgel gebruiken dus? Nee, dat is te kort door de bocht. Handgel een prima alternatief voor situaties waarin even geen water en zeep voorhanden is. Bijvoorbeeld na gebruik van een roltrap, armleuning of wanneer je onderweg je neus hebt gesnoten. In steeds meer gebouwen kom je onze hygiënezuil tegen: handig in gebruik en voldoet aan alle eisen en richtlijnen. En ook hier geldt: Lavans neemt je alle zorgen uit handen, inclusief automatische her-levering van vullingen.

Zo makkelijk kan het dus zijn. Gelukkig maar, want hoe sneller we terug kunnen naar het oude normaal, des te beter.

Bij de totstandkoming van deze blog zijn onderstaande bronnen geraadpleegd:
RIVM | NPO Radio 1 | RTL Nieuws | AD | Kijkmagazine | Agoria | Nu.nl